• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası

Edebiyat Gazetesi

Kültür Sanat Edebiyat Haber Gazetesi

Neva Selçuk
nevaselcuk@edebiyatgazetesi.net
ŞAİRLERİN ÇELEBİSİ
22/02/2021

 

 

Şair Asaf Halet Çelebi’nin, yakasına taktığı çiçek solmasın diye mendiline sardığı küçük bir şişe suyu da cebinde taşıdığını okuyunca çok etkilenmiştim. Nasıl çelebice bir davranıştır bu diye sıcak bir tebessüm akmıştı yüreğime. O zamandan beri her ismini duyuşumda veya şiirlerini okuduğumda hemen çelebiliği gelir aklıma.

Asaf Halet Çelebi’nin şiirlerinde bazen bir Mevlevihane’de ney dinler, ardından kilise atmosferini teneffüs eder, sonrasında mistik Hint dünyasına konuk oluruz. Cüneyd-i Bağdadi’den Ferhat’a gider, kadim masalların büyülü dünyasından Gılgamış Destanı’na yolculuklar yaparız. 

Yaşadığı dönemde anlaşılamayan garip bir şairdir Asaf Halet Çelebi. Bunda şiirlerinin beslendiği kaynakların çeşitliliği ve çok da bilgi sahibi olmadığımız Uzakdoğu gizemciliğinin bu kaynaklar arasında yer almasının etkisi olabilir. Ancak sadece bununla açıklamak şüphesiz sığ bir yaklaşımdır. Çelebi’nin şiirlerinde tasavvufi ögeler de belirgin bir yere sahiptir ve bu şiirlerinde de okuyucuyu şaşırtan ifadeler söz konusudur.

Kendisi, şiirlerinde kullandığı bazı kelime ve formüllerin anlamlarının anlaşılması halinde şekil ve ahenklerinin güzelliğine dikkat edilmeyeceğini belirtmiş ve “bir bülbül öterken dinlendiği zaman bunların hangi notadan çalındığı düşünülebilir mi?” diye sormuştur.

Modern Türk şiirinin kurucu isimlerinden Ahmet Haşim de “Anlamını bulmak için şiiri deşmek, eti için bülbülü öldürmek gibidir.” sözü ile şiirin bu özelliğini dile getirir. Doğru olan yaklaşım, şiire bütünsel bakış, tek tek kelimeler hatta dizelerin ötesinde şiirin tamamını kavrayış olsa gerek. Güzel bir tablodaki renkleri, şekilleri ayrıştırmak aklımıza gelmez hiç. Tablonun bütünlüğü içinde bakmadığımız resim, sanatsal olarak bir şey ifade etmez. Aynı durum müzik eserleri için de geçerli. Notalara bölerek dinlediğimiz besteden herhangi bir zevki duyumsamamız mümkün değil. Bu bağlamda şiir için de bütünsel bakış kaçınılmaz görünüyor. Ben, bir anlam arayışı çabasının çok ötesinde, şiirin ancak yüksek bir sezişle anlaşılacağını düşünüyorum.

 “İbrahim” şiirinden birkaç dizeyle Çelebi’nin zarif dünyasına konuk olalım.

“ben ki zamansız bahçeleri kucakladım
 güzeller bende kaldı
 ibrahim
 gönlümü put sanıp kıran kim”
 


Yorum Yaz
808 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

SÖZCÜKLERLE RESİM YAPAN ŞAİR - 05/04/2021
“Haşim sesler işiten bir adam değil, seslerde bile renkler gören bir adamdı.”
DÜNYA ŞİİR GÜNÜ - 21/03/2021
Şairler poetikalarında kendi şiir dünyalarını tanımlamış, şiirlerinin belli başlı çerçevelerini ortaya koymuşlar.
BİZİM YUNUS - 07/03/2021
Yüzyıllardır, her sosyal çevreden, her eğitim seviyesinden ve farklı dünya görüşlerinden bu kadar çok insanın gönlünü titreten başka bir şair var mıdır bilmiyorum.
SÖZCÜKLERİN BÜYÜLÜ DÜNYASI - 08/02/2021
Behçet Necatigil şiirlerinde Türkçenin büyülü dünyasıyla karşılaşmaya alışkın okur için şaşırtıcı değil.