Umut, ummak kelimesinden doğan ve  bir şeyin olacağına dair güven duygusunu ifade eden kelimedir. Özüne bakıldığında ise umut, 'hayat yaşamaya değer' düşüncesinin kaynağıdır. Bu nedenle varlığı insana güç verirken, yokluğunda nefes alamaz insan.

         Umut edilen konunun bir önemi yoktur. Sıradan sayılabilecek eylemlerin özünde dahi umut vardır. İnsan; uyanma umudu ile uyur, doymak umudu ile yemek yer, rahatlamak umudu ile ağlar, anlaşılmak umudu ile yazar... Amaç ne olursa olsun her eylem içinde umudu barındırır. Hedeflenene ulaşmak için zorluklarla mücadele etmek zorunda kalsa da insan, sonuçta olmasını istediği şeye ulaşacağına inandığı için anda yaşadığına sabreder. O halde sabrın kaynağı da umuttur denilebilir.

        Victor Hugo' nun Deniz İşçileri romanında işlediği Gilliatt karakteri umudun varlığı ve yokluğu çerçevesinde somutlaşan bir örnektir. Gilliatt, ulaşacağına inandığı, aslında ulaşmayı umut ettiği aşkı Déruchette için düşünmeden ölümcül kayalıklara gider.  Kayalıklarda başına gelen onca felakete rağmen mucizevi şekilde hayatta kalmayı başarır. İmkansız olanı başarmasının tek nedeni umudunu hiç kaybetmemesidir. Ölümcül kayalıklardan kurtulur ancak Déruchette' e kavuşmasının imkansız olduğunu anladığında yani umudunu kaybettiği anda hayatına son verir. Umudun var edişi ve umutsuzluğun yok edişi bağlamında güzel bir örnektir Gilliatt'ın hayatı.

        Umut, yok olduğunda kişiyi de yok eder aslında. Bu yokluk, Gilliatt karakterinde olduğu gibi somut olmaz her zaman. Güneşin hiç doğmamasına benzer umudun yokluğu. Dünya vardır, hayat vardır, insanlar vardır ama her yer ve her şey zifiridir.

       Umut,  güçlüdür. Karanlığı da olumsuzlukları da yok edecek kadar güçlüdür. Bu nedenle var olduğu yerde verilen mücadelenin kazananı, odur her zaman. Onun yokluğunda ise mücadelenin kazananı olmayacaktır zira kişinin kendisi de yok olacaktır. Bu nedenle en küçük ihtimale dahi tutunur insan. Varsa var olana, yoksa var olma ihtimaline, ihtimal de yoksa var olma hayaline tutunur hayatta kalmak için.